Windmotor

Ten zuidoosten van Ried, dichtbij de ‘Kastieltjes’ onder de rook van Slappeterp, heeft gedurende bijna 60 jaar een grote Amerikaanse windmolen zijn werk gedaan. Hij maalde het overtollige water van de Kloosterpolder naar de vaart, die via Klooster Anjum in open verbinding stond met het Wiid. De molen, die op 24 december 1913 voor het eerst ging draaien, was een tussensoort van de welbekende ouderwetse windmolen en het latere motorgemaal. Door de constructie van de roos met vele bladen gaf de ‘wiemetor’ (windmotor) een hoger rendement dan de ouderwetse molen met vier wieken. D.w.z. dat hij bij een veel lagere windsnelheid al aan het draaien was te krijgen. De molen stond op een 16 meter hoge toren en had een roos met 42 bladen, die een doorsnee had van 15 meter. De molen was daarmee de grootste van Europa. In de molen bevond zich een vijzel met de doorsnee van 1,8 meter die bij elke omwenteling 2.000 liter water verplaatste. Het bijzondere van de molen was, dat hij het water zowel in als uit kon malen. In de jaren vijftig kwam er een dieselmotor als hulpkrachtbron, zodat men niet meer afhankelijk was van de windkracht. Enige jaren later werd er een nieuwe, krachtiger motor geïnstalleerd, die het malen volledig over kon nemen. In 1965, een tijd dat men nog niet ‘maalde’ om de CO2-uitstoot, werd de windmolen definitief uitgeschakeld en functioneerde het gemaal enkel nog door de motor. De machtige roos, die het vlakke landschap sierde en van verre was te zien, raakte steeds verder in verval. Reparatie zou te veel kosten (2000 gulden) voor het polderbestuur en daarom viel in 1971 het besluit tot afbraak. Alleen de voet van de molen bleef gespaard en heeft nog jaren dienstgedaan als onderkomen voor de dieselmotor. Met de afbraak van deze molen is er een monument van de 20ste eeuw verloren gegaan.