ZPC-1

Een luchtfoto van de voormalige zuivelfabriek en omgeving omstreeks 1953. Na de sluiting werd het complex gekocht door de Friese Coöperatieve Handelsvereniging voor Zaaizaad en Pootgoed (ZPC). De boeren in de kleibouwstreek stelden zich meer en meer in op het verbouwen van pootgoed en daarom richtte de ZPC zich steeds meer op het kweken van nieuwe rassen. Met de aankoop van de voormalige zuivelfabriek en een perceel land werd een begin gemaakt met het kweekwerk. Daan Groen had de leiding. Samen met vier man personeel hield hij zich bezig met het schoonmaken en drogen van zaaizaad en het kweken en veredelen van nieuwe aardappelrassen. Dit gebeurde op proeftuinen buiten het dorp, hoofdzakelijk op het land waar later de militaire basis werd gevestigd. Daan Groen was hiermee zo succesvol, dat hij menig kwekerspremie in de wacht sleepte. In korte tijd namen de activiteiten dermate toe, dat de locatie van de ZPC in Ried te weinig ruimte bood. In 1957 besloot het bestuur om te verhuizen naar Nieuwe Bildtdijk, waar met de aankoop van een boerderij met flink wat grond, het kweekwerk op ruimere schaal kon worden voortgezet. Het voormalig zuivelcomplex werd verkocht aan de Dienst der Domeinen, die het ging gebruiken als militaire opslagplaats. Rondom de fabriek kwam een metershoog hek en de schoorsteen werd naar beneden gehaald. Een gezichtsbepalend punt was uit het dorp verdwenen.